Καθώς ο κορωνοϊός και τα εμβόλια έχουν μπει για τα καλά στη ζωή μας, μια σειρά από νέες μελέτες έρχονται να δείξουν πως αυτά επηρεάζουν την ανδρική γονιμότητα και το σπέρμα.
Φυσικά όλες οι έρευνες που έχουν γίνει το τελευταίο χρόνο, τονίζουν πως είναι νωρίς για ασφαλή συμπεράσματα, αλλά τα ευρήματά τους παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον.
Covid-19 και σπέρμα – Η ανδρική υπογονιμότητα πιθανή επιπλοκή της νόσου
Ο Covid-19 μπορεί να εισβάλει στον ιστό των όρχεων σε ορισμένους άνδρες που έχουν νοσήσει από τον ιό, σύμφωνα με μία μελέτη ερευνητών του Miami Miller School of Medicine που δημοσιεύθηκε στο The World Journal of Men’s Health.
Αυτά τα ευρήματα ίσως είναι το πρώτο βήμα για την ανακάλυψη του αντίκτυπου που θα μπορούσε να έχει ο Covid-19 στην ανδρική γονιμότητα, αλλά και της περίπτωσης ο ιός να μπορεί να μεταδοθεί σεξουαλικά, δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Ranjith Ramasamy, αναπληρωτής καθηγητής και διευθυντής της αναπαραγωγικής ουρολογίας στο Miller School.
Ο Dr. Ramasamy και οι συνεργάτες του Miller School ανέλυσαν τους ορχικούς ιστούς έξι ανδρών που πέθαναν από Covid-19 και βρήκαν μειωμένη λειτουργία του σπέρματος σε τρία από τα δείγματα των όρχεων, καθώς και στοιχεία του ιού στον έναν από αυτούς χρησιμοποιώντας ηλεκτρονική μικροσκοπία.
«Ανακαλύψαμε επίσης την παρουσία του ιού σε έναν 28χρονο άντρα που υποβλήθηκε σε βιοψία όρχεων για υπογονιμότητα, αλλά είχε προηγούμενο ιστορικό με Covid-19. O ασθενής ήταν αρνητικός στον ιό και ασυμπτωματικός, καθώς είχε αναρρώσει από τον Covid-19, αλλά βρέθηκε ότι υπήρχε ακόμη παρουσία του ιού μέσα στους όρχεις του», δήλωσε ο Δρ Ramasamy προσθέτοντας,
«Αυτή είναι η πρώτη δημοσιευμένη έρευνα που ανέφερε την περίπτωση ενός ζωντανού ασθενούς που είχε αναρρώσει από τον ιό, αλλά εξακολουθούσε να υπάρχει παρουσία του Covid-19 στον ιστό των όρχεων. Το εύρημα αυτό είναι καινοτόμο, αξιοσημείωτο και σίγουρα χρήζει περαιτέρω διερεύνησης».
Είναι λογικό οι όρχεις, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την παραγωγή σπέρματος και τεστοστερόνης, να αποτελούν στόχο μόλυνσης για τον ιό.
Ο τελευταίος, έχει μία «προτίμηση» στους υποδοχείς του ενζύμου μετατροπής αγγειοτενσίνης ACE2, που βρίσκονται σε πολλά από τα όργανα του σώματος, συμπεριλαμβανομένων των πνευμόνων, της καρδιάς, των εντέρων, των νεφρών και των όρχεων.
Ενώ αυτή η μελέτη δείχνει ότι ο ιός μπορεί να υπάρχει στον ιστό των όρχεων, παραμένει αναπάντητο το ερώτημα σχετικά με το σε ποια συγκέντρωση πρέπει να υπάρχει εκεί προκειμένου να ανιχνευθεί και στο σπέρμα, αλλά και πόσο ιικό φορτίο απαιτείται στο σπέρμα για να μεταδίδεται σεξουαλικά.
Αρκετοί άλλοι ιοί είναι γνωστό ότι επηρεάζουν τη σπερματογένεση και τη γονιμότητα, συμπεριλαμβανομένης της παρωτίτιδας. «Μπορεί και ο Covid-19 να λειτουργεί με παρόμοιο τρόπο, προκαλώντας μια φλεγμονώδη διαδικασία», δήλωσε ο Justin K. Achua, φοιτητής ιατρικής στο Miller School και βασικό μέλος της μελέτης, προσθέτοντας,
«Έχει αποδειχθεί ότι o ιός της παρωτίτιδας εισέρχεται στους όρχεις,ςπροκαλώντας φλεγμονή των όρχεων και οδηγώντας σε μειωμένη παραγωγή σπέρματος σε ποσοστό περίπου 10 έως 20% των ανδρών που μολύνονται. Είμαι αρκετά σίγουρος, με βάση άλλους ιούς όπως ο HIV και η παρωτίτιδα που συμπεριφέρονται αρκετά παρόμοια στην προσβολή της παραγωγής σπέρματος, πως μακροπρόθεσμα 10 έως 20 τοις εκατό θα μπορούσε να έχει βλάβη της μόνιμης γονιμότητας», τόνισε με τη σειρά του ο Dr. Ramasamy.
Συμπερασματικά: Οι ειδικοί καταλήγουν πως απαιτούνται περισσότερες μελέτες για να εκτιμηθεί ακριβώς πώς ο ιστός των όρχεων ανταποκρίνεται στον ιό και τι μπορεί να σημαίνει για τη γονιμότητα των ανδρών αλλά και τη σεξουαλική μετάδοση. Οπωσδήποτε, ο πόνος των όρχεων μαζί με άλλα συμπτώματα θα μπορούσε να είναι ένα σημάδι ότι ο ιός έχει εισέλθει στους όρχεις και εάν οι άνδρες σκέφτονται τη γονιμότητα είτε αυτή τη στιγμή είτε στο μέλλον, θα πρέπει να εξετάσουν τα επίπεδα τεστοστερόνης τους με αιματολογικές εξετάσεις συνεκτιμώμενες με την ανάλυση σπέρματος.
Προς το παρόν, η μελέτη δείχνει ότι οι άνδρες όλων των ηλικιών που έχουν Covid-19 και νιώθουν πόνο στους όρχεις (αλλά και προληπτικά) θα πρέπει να κλείσουν άμεσα ραντεβού με ειδικό ουρολόγο.
Κορωνοϊός- Μελέτη: Τα εμβόλια mRNA δεν επηρεάζουν το σπέρμα
Ο εμβολιασμός με εμβόλια τεχνολογίας mRNA έναντι της COVID-19 δεν επηρεάζει οποιαδήποτε παράμετρο που αφορά στην υγεία του σπέρματος, σύμφωνα με μελέτη στις ΗΠΑ. Επίσης, επειδή τα εμβόλια περιέχουν mRNA και όχι τον ζωντανό ιό, είναι απίθανο το εμβόλιο να επηρεάσει τις παραμέτρους του σπέρματος
Παρά την υψηλή αποτελεσματικότητα και τις σπάνιες ανεπιθύμητες ενέργειες των εμβολίων τεχνολογίας mRNA, ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού σε Ευρώπη και ΗΠΑ εκφράζει δισταγμό ή άρνηση απέναντι στον εμβολιασμό. Ένας από τους λόγους που αναφέρεται συχνά ως ανασταλτικό παράγοντας για τον εμβολιασμό είναι η πιθανή αρνητική επίδραση του στη γονιμότητα.
Επειδή η λοίμωξη με τον SARS-CoV-2 έχει συσχετιστεί με μείωση σε παραμέτρους της ποιότητας και ποσότητας του σπέρματος, μια σχετικά μικρή μελέτη από τις ΗΠΑ διερεύνησε μεταβολές στις παραμέτρους του σπέρματος πριν και μετά τη χορήγηση ενός εμβολίου mRNA. Οι Καθηγητές της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευστάθιος Καστρίτης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ), συνοψίζουν τα δεδομένα αυτής της μελέτης.
Σε αυτή τη προοπτική μελέτη που έγινε στο Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι (δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό JAMA) εντάχθηκαν υγιείς εθελοντές ηλικίας 18 έως 50 ετών που είχαν προγραμματίσει να υποβληθούν σε εμβολιασμό με mRNA εμβόλιο. Οι συμμετέχοντες ελέγχθηκαν για να διασφαλίστεί ότι δεν είχαν υποκείμενα προβλήματα γονιμότητας και εκείνοι με συμπτώματα COVID-19 ή με θετικό τεστ εντός 90 ημερών αποκλείστηκαν από την μελέτη. Οι συμμετέχοντες παρείχαν δείγμα σπέρματος μετά από 2 έως 7 ημέρες αποχής, πριν από τη λήψη της πρώτης δόσης του εμβολίου και περίπου 70 ημέρες μετά τη δεύτερη δόση.
Μεταξύ 17 Δεκεμβρίου 2020 και 12 Ιανουαρίου 2021, 45 εθελοντές άνδρες (μέση ηλικία, 28 ετη) εντάχθηκαν στην έρευνα. Τα δείγματα για την επανεκτίμηση του σπέρματος ελήφθησαν σε διάμεσο διάστημα 75 ημερών μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου. Η μελέτη έληξε στις 24 Απριλίου 2021. Τα αρχικά δείγματα (πριν το εμβόλιο) λήφθηκαν μετά από μια μέση περίοδο αποχής 2.8 ημερών και δείγματα παρακολούθησης (μετά τη 2η δόση) μετά από διάμεση αποχή 3 ημερών. Από τους 45 άντρες, οι 21 (46,7%) έλαβαν το BNT162b2 (το εμβόλιο της Pfizer) και οι 24 (53,3%) έλαβαν το mRNA-1273 (της Moderna).
Ο διάμεσος αριθμός σπερματοζωαρίων ανά ml σπέρματος πριν την 1η δόση ήταν 26 εκατομμύρια / mL και ο διάμεσος αριθμός του συνόλου κινητών σπερματοζωαρίων 36 εκατομμύρια. Μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου, ο διάμεσος αριθμός σπερματοζωαρίων ανά ml σπέρματος αυξήθηκε στα 30 εκατομμύρια / mL (P = 0,02) και ο διάμεσος αριθμός του συνόλου κινητών σπερματοζωαρίων στα 44 εκατομμύρια (P = 0,001).
Ο όγκος του σπέρματος και η κινητικότητα του σπέρματος αυξήθηκαν επίσης. Οκτώ από τους 45 άνδρες ήταν ολιγοσπερμικοί πριν από το εμβόλιο (διάμεση συγκέντρωση, 8,5 εκατομμύρια / mL. Από αυτούς, οι 7 άνδρες είχαν αυξημένη συγκέντρωση σπέρματος σε φυσιολογικό εύρος μετά τη 2η δόση (διάμεση συγκέντρωση σπερματοζωαρίων 22 εκατομμύρια / mL) και 1 άτομο παρέμεινε ολιγοσπερμικό. Κανένας από τους συμμετέχοντες δεν έγινε αζωοσπερμικός μετά το εμβόλιο.
Ουσιαστικά αυτή η μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα ότι εμβολιασμός με εμβόλια τεχνολογίας mRNA έναντι της COVID-19 δεν επηρεάζει οποιαδήποτε παράμετρο που αφορά στην υγεία του σπέρματος. Επίσης, επειδή τα εμβόλια περιέχουν mRNA και όχι τον ζωντανό ιό, είναι απίθανο το εμβόλιο να επηρεάσει τις παραμέτρους του σπέρματος.
Αν και τα αποτελέσματα έδειξαν στατιστικά σημαντικές αυξήσεις σε όλες τις παραμέτρους του σπέρματος, το μέγεθος αυτής της μεταβολής βρίσκεται εντός της φυσιολογικής διακύμανσης. Πάντως, οι άνδρες με ολιγοσπερμία δεν παρουσίασαν περαιτέρω μείωση. Οι βασικοί περιορισμοί της μελέτης περιλαμβάνουν τον μικρό αριθμό ανδρών που εντάχθηκαν στην μελέτη, οι οποίοι ήταν νέοι και υγιείς άνδρες και η σχετικά σύντομη παρακολούθηση (παρ'όλα αυτά, το χρονικό πλαίσιο της μελέτης περιλαμβάνει τον πλήρη κύκλο ζωής του σπέρματος που είναι περίπου 70-75 ημέρες).
Τα δεδομένα από αυτή την μελέτη θα πρέπει επίσης να συγκριθούν και με άλλες μελέτες που έχουν εξετάσει την επίδραση της λοίμωξης COVΙD-19 στην παραγωγή και στην ποιότητα του σπέρματος. Ο υποδοχέας ACE2 μέσω του οποίου ο ιός SARS-CoV-2 εισέρχεται στα κύτταρα χρησιμοποιώντας την πρωτεΐνη-ακίδα, βρίσκεται σε αφθονία στους όρχεις όπου γίνεται η σπερματογένεση.
Χαρακτηριστικά, αναφέρεται ότι οι παράμετροι της ποιότητας σπέρματος φαίνεται να επηρεάζονται αρνητικά μεταξύ ανδρών ασθενών με επιβεβαιωμένη COVID-19 σε σύγκριση με υγιείς μάρτυρες, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα και συσχετίζονται με σημαντικές διαταραχές στον όγκο του σπέρματος, την συγκέντρωση, το αριθμό, την κινητικότητα και την μορφολογία των σπερματοζωαρίων, του σπέρματος και τον αριθμό των σπερματοζωαρίων. Οι πιθανές μακροχρόνιες συνέπειες της λοίμωξης COVΙD-19 στην γονιμότητα δεν έχουν ακόμα εκτιμηθεί.