Συχνά ακούγεται πως οι αριθμοί λένε πάντα την αλήθεια και τα νούμερα που είδαμε να καταγράφουν τις συνέπειες της πανδημίας σε διάφορες πτυχές της ζωής (από την απώλεια ζωών μέχρι την απώλεια ωρών διδασκαλίας και θέσεων εργασίας) πραγματικά είναι ικανά να θορυβήσουν τους πάντες.
Σε άρθρο του Οικονομικού Ταχυδρόμου, που ανέβηκε στο ot.gr καταγράφονται έξι αριθμοί που σημειώθηκαν την τελευταία διετία, μετά την εμφάνιση της πανδημίας και πραγματικά σοκάρουν.
Το άρθρο τονίζει πως αν και ενδέχεται να υπάρχουν ορισμένες αποκλίσεις, το σίγουρο είναι πως αποτυπώνουν αυτό που αποκαλείται «τάξη μεγέθους» – και γι’ αυτό, είναι συγκλονιστικοί!
Τρομακτικό το ανθρώπινο κόστος
Πρώτα από όλα, φυσικά, μετράει το κόστος σε ανθρώπινες ζωές. Ο επίσημος αριθμός αρκεί για να προκαλέσει σοκ, καθώς ξεπερνά τα 5,5 εκατομμύρια σε όλο τον πλανήτη. Ο πραγματικός, όμως, φαίνεται πως είναι σαφώς μεγαλύτερος, μιας και σύμφωνα με υπολογισμούς είναι υπερδιπλάσιος!
Εδώ, φυσικά, πρέπει να προσθέσουμε και άλλες πλευρές: Τα εκατομμύρια των ανθρώπων που ναι μεν επέζησαν, αλλά είδαν την υγεία τους να κλονίζεται ανεπανόρθωτα εξαιτίας της νόσησης. Εκείνους που συνεχίζουν να εμφανίζουν συμπτώματα, μήνες μετά την ανάρρωσή τους. Τους αμέτρητους που είδαν τα δικά τους προβλήματα υγείας να μην αντιμετωπίζονται, εξαιτίας του «φρακαρίσματος» των νοσοκομείων. Και πολλές ακόμη.
Συντριπτικό υπήρξε το πλήγμα εξαιτίας της πανδημίας και για δύο ακόμη κοινωνικές ομάδες: Τους εργαζόμενους και τους μαθητές και σπουδαστές.
Στις τάξεις των πρώτων, δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι βρέθηκαν από τη μία μέρα στην άλλη είτε χωρίς δουλειά είτε στο «ράφι» της αναστολής, μην γνωρίζοντας εάν η επιχείρησή τους θα καταφέρει να επιβιώσει. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO), χάθηκαν παγκοσμίως δισεκατομμύρια ώρες δουλειάς. Κι αυτό είχε ως αποτέλεσμα, εκτός των άλλων, να πληγεί ανεπανόρθωτα η παραγωγή και να προκληθούν σοβαρά προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες – κάτι που επίσης συμβάλει στο κύμα της ακρίβειας.
Ο κίνδυνος της «χαμένης γενιάς»
Όσο για τη νεολαία, δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και προειδοποιούν ότι ενδέχεται να έχουμε να κάνουμε με μια «χαμένη γενιά», τις συνέπειες της οποίας θα βιώσουμε στο άμεσο μέλλον. Τα στοιχεία δε της UNICEF για τις χαμένες ώρες δια ζώσης διδασκαλίας μαρτυρούν του λόγου το αληθές.
Με τα παιδιά να μένουν κλεισμένα στο σπίτι, μακριά τόσο από το σχολείο όσο και από τις υπόλοιπες δραστηριότητες που εγγυώνται την ομαλή κοινωνικοποίησή τους, το κόστος είναι κυριολεκτικά ανυπολόγιστο. Η «αποκλειστικότητα» του Διαδικτύου, ως μια εναλλακτική (και αναγκαστική, συχνά) μορφή επικοινωνίας έχει επιδράσει καθοριστικά – ενδεχομένως και καταστροφικά – σε εκατομμύρια «παρθένες» ψυχές.
Όπως είναι προφανές και αναμενόμενο, επίσης, η πρωτοφανής υγειονομική κρίση είχε τεράστιες συνέπειες και στην οικονομία. Από τη μία, εκτροχιάζοντας σχέδια ανάπτυξης και προϋπολογισμούς, καθώς η άμεση και ζωτική ανάγκη ήταν να συνεχίσει να χτυπά η «καρδιά» της – η παραγωγή και η κατανάλωση. Με αποτέλεσμα, όπως όλοι γνωρίζουμε πλέον, την εκτίναξη του δημόσιου χρέους σε «πολεμικά» επίπεδα, που έχει φέρει αρκετές χώρες κυριολεκτικά με το ένα πόδι στον γκρεμό της χρεοκοπίας.
Οι ανισότητες και η επόμενη «έκρηξη»
Από την άλλη, η επιδείνωση των κοινωνικών ανισοτήτων σε ολόκληρο τον πλανήτη, σε πλούσιες και φτωχές χώρες, κυριολεκτικά «βγάζει μάτι». Άλλωστε, την ώρα που εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι βρέθηκαν σε κατάσταση απόλυτης φτώχειας, με βάση τα στοιχεία του ΟΗΕ, μια ολιγομελής ομάδα δισεκατομμυριούχων είχε τον πλούτο της να εκτινάσσεται σε ασύλληπτα επίπεδα, συγκρινόμενη πλέον με εκείνη ολόκληρων κρατών.
Το ρήγμα, πλέον, είναι τόσο μεγάλο, ώστε αναγκάζει πολλούς – πολιτικούς ηγέτες, διεθνείς οργανισμούς και αναλυτές – να προβλέπουν ότι εκεί βρίσκεται η αιτία και η «καύσιμη ύλη» που θα προκαλέσει την επόμενη μεγάλη, παγκοσμίως διαστάσεων, κοινωνική έκρηξη.
Ιδού ο πίνακας με τους αριθμούς που σοκάρουν