Το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν οι φωνές ειδικών που κρίνουν ως αναποτελεσματικές ακόμα και επικίνδυνες δίαιτες σαν αυτές της διαλειμματικής νηστείας, που προτρέπουν τα άτομα να παραλείπουν γεύματα όπως το βραδινό. Αντίθετα οι ειδικοί τονίζουν πως η ισορροπημένη διατροφή βασίζεται εκτός από τη σωστή επιλογή τροφών και στην τήρηση της σειράς των γευμάτων. Τί όμως συμβαίνει αν κάποιος παραλείψει ένα γεύμα;
Ως γενική οδηγία, μέσα στην ημέρα μας είναι σημαντικό να υπάρχουν 3 κυρίως γεύματα (πρωινό – μεσημεριανό – βραδινό) και 2 ενδιάμεσα σνακ (δεκατιανό – απογευματινό), ώστε το σώμα να λαμβάνει την ενέργεια που χρειάζεται ίσα κατανεμημένη.
Στην περίπτωση που υπάρχει η παράλειψη γεύματος, το κάθε σώμα μπορεί να αντιδράσει με διαφορετικό τρόπο, ο οποίος εξαρτάται από πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες, όπως για παράδειγμα την ηλικία του ατόμου, την ύπαρξη ή απουσία κάποισς παθολογικής κατάστασης (πχ διαβήτης), από τη συνήθη διατροφή του ατόμου και από τη φυσική του δραστηριότητα. Ορισμένες φορές η παράλειψη ενός γεύματος μπορεί να έχει κάποια οφέλη, μπορεί όμως και να έχει δυσάρεστες συνέπειες για τον οργανισμό του. Πάμε να δούμε τι μπορεί να συμβεί:
Έντονες λιγούρες
Έχεις σκεφτεί ότι οι «λιγουρίτσες» που αισθάνεσαι μπορεί να οφείλονται στην παράλειψη του γεύματος; Όταν το σώμα έχει συνηθίσει να λαμβάνει συγκεκριμένη ώρα ένα γεύμα πχ μεσημεριανό και εκείνη τη φορά του το παραλείψεις, εκείνο θα συνεχίσει να αναζητάει αυτό που έχει συνηθίσει. Λόγω αυτού, συχνά παρουσιάζονται έντονες λιγούρες, όπως η ανάγκη για γλυκό.
Μείωση της μυϊκής μάζας
Η αφαίρεση ενός γεύματος και μάλιστα ενός κυρίως γεύματος από την ημέρα, μπορεί να μειώσει σημαντικά και την πρωτεΐνη που χρειάζεται το σώμα μέσα στην ημέρα. Η πρωτεϊνη αποτελεί βασικό συστατικό των μυών, τόσο για την αύξηση όσο και για την συντήρησή τους. Όταν λαμβάνουμε λιγότερη ποσότητα από την πρωτεϊνικές ανάγκες, τότε το σώμα θα αξιοποιήσει την πρωτεΐνη των μυών για να καλύψει τις ανάγκες του.
Μείωση του Βασικού Μεταβολισμού
Όταν συστηματικά παραλείπεις ένα γεύμα από την ημέρα σου, ο οργανισμός σου καταλαβαίνει ότι χρειάζεται να «μειώσει τις μηχανές» προκειμένου να επιβιώσει με λιγότερα. Με αυτό τον τρόπο, μειώνει τις ενεργειακές του ανάγκες για τις βασικές λειτουργίες (αναπνοή, καρδιά, κ.α.) προκειμένου να συνεχίσει να λειτουργεί. Η μείωση της μυϊκής μάζας οδηγεί και αυτή στη μείωση του βασικού μεταβολισμού.
Υποτονικότητα & κόπωση
Όταν παραλείψεις ένα γεύμα δεν είναι μόνο το στομάχι σου που του λείπει κάτι, αλλά και στο μυαλό σου. Λόγω της παράλειψης του γεύματος, τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα μειώνονται με αποτέλεσμα ο εγκέφαλος να σηματοδοτεί στο υπόλοιπο σώμα να «μειώσει τους ρυθμούς», προκειμένου να συνεχίσει να λειτουργεί. Με αυτό τον τρόπο και σε συνδυασμό με τη μείωση της μυϊκής σου μάζας, παρατηρείς να αισθάνεσαι πιο αδύναμος, χωρίς ενέργεια και να κουράζεσαι πιο εύκολα σε σχέση με άλλες φορές. Αν η παράλειψη του γεύματος, συμβαίνει μάλιστα συστηματικά, τότε το αίσθημα της κόπωσης συσσωρεύεται.
Κακή διάθεση & νευρικότητα
Η παράλειψη των γευμάτων συνεχώς οδηγεί στη μείωση του σακχάρου στο αίμα και αυτό μπορεί να επηρεάσει και τη διάθεσή σου. Δεν είναι τυχαίος και ο όρος “Hangry” που πιθανόν να έχεις ακούσει, καθώς προκύπτει από την αγγλική λέξη «hungry» που σημαίνει «πεινασμένος» και την λέξη «angry» που σημαίνει θυμωμένος. Η γλυκόζη αποτελεί το βασικό «καύσιμο» του εγκεφάλου μας, το οποίο λαμβάνουμε από το φαγητό. Έτσι, όταν παραλείπεις ένα γεύμα και λείπει ενέργεια από τον εγκέφαλο, αυτό ενεργοποιεί μία πιο δυσάρεστη διάθεση, όπως νευρικότητα, κακή διάθεση, η οποία με τη σειρά της μπορεί να οδηγήσει σε υπερκατανάλωση τροφής.
Υπερκατανάλωση τροφής
Πιθανόν να έχεις σκεφτεί «αφού δεν έφαγα πριν, ας φάω περισσότερο τώρα». Το ότι παρέλειψες ένα γεύμα, δε σημαίνει ότι μπορείς να καταναλώσεις όσο θες στο επόμενο γεύμα. Ο οργανισμός αξιοποιεί την ενέργεια που χρειάζεται ανά πάσα στιγμή και την περίσσεια της ενέργειας την αποθηκεύει σε λίπος. Σε άλλες περιπτώσεις, η κατανάλωση μεγαλύτερης ποσότητας τροφής στο γεύμα από το συνηθισμένο μπορεί να οδηγήσει και σε ενοχές – τύψεις.
Συμπερασματικά, παρατηρούμε ότι η μεμονωμένη παράλειψη ενός γεύματος δεν προκαλεί σημαντικές αλλαγές στη διατροφική συμπεριφορά της ημέρας. Μακροπρόθεσμα, όμως μπορεί να αλλάξει τον τρόπο και τη σχέση σου με το φαγητό, καθώς και το βάρος του σώματός σου.