Αυτές τις μέρες, αρκεί να κάνει κανείς μια βόλτα στην αγορά και αμέσως θα καταλάβει πως παντού: στα καταστήματα, τους δρόμους, τις πλατείες ακούγονται χριστουγεννιάτικα τραγούδια, που σκοπό έχουν να βάλουν τους πάντες σε γιορτινό mood ή μήπως όχι;
Έχουν γίνει πολλές μελέτες για τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια και το πως αυτά επηρεάζουν την ψυχολογία μας.
Για παράδειγμα, μια έρευνα που δημοσιεύτηκε πριν από λίγα χρόνια στο British Medical Journal και έγινε από Δανούς επιστήμονες, απέδειξε ότι υπάρχει ένα μέρος του εγκεφάλου που σχετίζεται αποκλειστικά με τα Χριστούγεννα και συγκεκριμένα με μυρωδιές, γεύσεις και μουσικές που ανασύρουν μνήμες από προηγούμενα Χριστούγεννα. Αυτό το μέρος τους εγκεφάλου, εμφανίζει πιο έντονη δραστηριότητα και ενεργοποιείται περισσότερο σε όσους "αγαπούν" τα Χριστούγεννα σε σχέση με άλλους.
Σύμφωνα με τον νευροεπιστήμονα Brian Rabinovitz, αγαπάμε τα ίδια χριστουγεννιάτικα τραγούδια γιατί τα έχουμε συνδέσει με αναμνήσεις και αισθήματα που ξέρουμε ότι θα ανακαλέσουμε όταν βάλουμε για παράδειγμα το «Driving Home for Christmas«.
Ωστόσο, οι επιστήμονες απέδειξαν ότι τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια μπορεί να γίνουν και ενοχλητικά για όσους δουλεύουν σε καταστήματα που τα βάζουν on repeat. Χαρακτηριστικά, οι ειδικοί ανέφεραν η υπερβολική εξοικείωση με τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια μπορεί να μετατραπεί σε οργή και ενόχληση.
Από την άλλη μια πιο σύγχρονη μελέτη που έγινε από Αμερικανούς επιστήμονες, έδειξε πως τα χριστουγεννιάτικα τραγούδια, μπορούν να αυξήσουν την καταναλωτική μανία και συμφωνεί πως μπορεί να γίνουν ενοχλητικά για τους εργαζόμενους σε καταστήματα.
Η κλινική ψυχολόγος Linda Blair, αναφέρει χαρακτηριστικά, στο Sky News:
«Μπορεί να μας κάνει να αισθανόμαστε ότι είμαστε "παγιδευμένοι" - είναι μια υπενθύμιση ότι πρέπει να αγοράσουμε δώρα, να κάνουμε τραπέζια σε ανθρώπους και να διοργανώσουμε εορτασμούς».
Η ίδια προειδοποιεί ότι τα εορταστικά τραγούδια μπορούν χάσουν την αίγλη τους, ιδιαίτερα για τους ανθρώπους που εργάζονται σε καταστήματα και είναι αναγκασμένοι να τα ακούνε σε συνεχή επανάληψη.
Για τους επιχειρηματίες τα πράγματα είναι σαφώς διαφορετικά!
Μελέτες έχουν δείξει ότι η χριστουγεννιάτικη μουσική οδηγεί τους καταναλωτές στο να αγοράσουν περισσότερα πράγματα.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχιατρική Ένωση, περίπου το 61% των ανθρώπων αντιμετωπίζουν άγχος κατά την περίοδο των Χριστουγέννων.
Η Blair εξηγεί: «Η μουσική "χτυπά" στα συναισθήματά μας και παρακάμπτει τον ορθολογισμό». Επομένως, η συνεχής Χριστουγεννιάτικη μουσική επηρεάζει διαφορετικά την ψυχική υγεία των εργαζομένων και των πελατών.
Η Blair, επισήμανε, επίσης ότι η Χριστουγεννιάτικη μουσική είναι πιθανό να ενοχλήσει τους ανθρώπους αν παίζει υπερβολικά δυνατά ή από πολύ νωρίς.
Η Victoria Williamson, ειδικός στην ψυχολογία της μουσικής, έχει μιλήσει για τις επιπτώσεις που έχει η Χριστουγεννιάτικη μουσική στον εγκέφαλο και είπε ότι οφείλεται στο «απλή επίδραση έκθεσης». Η «απλή επίδραση έκθεσης» είναι ένα ψυχολογικό φαινόμενο όπου οι άνθρωποι αναπτύσσουν αγάπη για τα πράγματα απλώς και μόνο επειδή τα έχουν συνδέσει με όμορφες καταστάσεις.
Η Williamson εξήγησε: «Οι πρώτες φορές που ακούτε τη χριστουγεννιάτικη μουσική μπορεί να σας βάλει στο πνεύμα των διακοπών, καθώς η έκθεση στην εποχιακή μουσική μπορεί να συνδεθεί με θετικά συναισθήματα. Αλλά μόλις τα ίδια κομμάτια ακουστούν συνεχώς, θα προκαλέσουν μία αρνητική ανταπόκριση στον εγκέφαλο».
Αλλά και αυτή η έρευνα έχει δείξει ότι η σωστή ισορροπία των μυρωδιών των Χριστουγέννων και των τραγουδιών μπορεί να κάνει τους αγοραστές να αισθάνονται πιο θετικά με το περιβάλλον τους.