Συνοδεύει πολλά μεσογειακά πιάτα και υπάρχει σχεδόν σε όλες τις κουζίνες και όμως υπάρχουν πολλά που ίσως δεν ξέρετε για τη ρίγανη.
Το όνομά της ρίγανης φανερώνει το μεγαλείο της
Η ετυμολογία της λεξης oregano (ορίγανο - ρίγανη) μαρτυρά την ετκίμηση που έχουν οι άνθρωποι για αυτό το αρωματικό βότανο. Η λέξη oiregano προέρχεται από τις λέξεις «όρος» δηλαδή βουνό και «γάνος» που σημαίνει η λαμπρότητα. Άρα η ρίγανη είναι το φυτό που δίνει λαμπρότητα στο βουνό.
Ήταν σύμβολο ευτυχίας στην αρχαιότητα
Συγκεκριμένα στην αρχαία Ελλάδα θεωρούνταν σύμβολο χαράς, αγάπης και ευτυχίας και για αυτό τα στεφάνια που έφτιαχαν στους γάμους και φορούσαν οι νεόνυμφοι στο κεφάλι περιείχαν και κλαδάκια φρέσκιας ρίγανης.
Είναι από τα πιο ισχυρά φυσικά αντιοξειδωτικά
Η ρίγανη διαθέτει 12 φορές ισχυρότερη αντιοξειδωτική δράση από το πορτοκάλι, 30 φορές περισσότερο από την πατάτα και 42 φορές περισσότερο από το μήλο.
Έχει ισχυρή αναλγητική δράση
Ήδη από την αρχαιότητα χρησιμοποιούνταν ως φάρμακο για δηλητηριάσεις, σπασμούς και πρηξίματα, σαν αφέψημα κατά του στομαχόπονου. Σύγχρονες έρευνες αποδεικνύουν πως είναι σπασμολυτική, καταπολεμά τη δυσμηνόρροια, απαλύνει τους μυϊκούς πόνους και κάνει καλό στους ρευματισμούς, ενώ το αιθέριο έλαιο της ρίγανης, το λεγόμενο ριγανόλαδο, καταπολεμά αποτελεσματικά με τοπική εφαρμογή το πονόδοντο.
Η ρίγανη είναι πλούσια σε βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά.
Μόνο 20 g αποξηραμένης ρίγανης παρέχουν 333,8 mg καλίου, 0,88 mg ψευδαργύρου, 8,8 mg σιδήρου, 2,2 g πρωτεΐνης, 315,2 mg ασβεστίου, 0,92 mg μαγνησίου και 8,56 g φυτικών ινών, όλες δηλαδή τις ζωτικής σημασίας θρεπτικές ουσίες που χρειάζεται το σώμα, για να παραμείνει υγιές και να εργαστεί στο μέγιστο των δυνατοτήτων του. Επίσης, η ρίγανη προσφέρει 256 kJ ενέργειας. Η ρίγανη είναι πλούσια σε βιταμίνες Β3 και Β6. Ολα αυτά σε 61,2 θερμίδες, 2,05 g λίπους και 3 mg νατρίου.
Η ελληνική ρίγανη είναι η πιο «ισχυρή» στη Μεσόγειο
Τα φυτά που στην Ελλάδα καλούμε ρίγανη δεν ανήκουν μόνο σε ένα είδος και γένος. Όλα αυτά έχουν την ίδια χαρακτηριστική οσμή «της ρίγανης» πράγμα το οποίο μας επιτρέπει να τα ονομάζουμε όλα με το ίδιο κοινό όνομα. Τα είδη αυτά είναι τα : Origanum vulgare (η γνωστή ελληνική ρίγανη), Coridothymus capitatus (Ισπανική ρίγανη), Origanum onites (Τούρκικη ρίγανη) και Satureja thymbra, ενώ στην Κύπρο φύεται και το είδος Origanum dubium. Η ελληνική ρίγανη πλεονεκτεί σε σχέση με την Ισπανική και την Τουρκική στο ότι περιέχει μεγαλύτερη ποσότητα αιθέριου ελαίου, που κυμαίνεται από 1.8-8.2 ml/100gr ξηρού βάρους. Ακόμα όμως και ανάμεσα σε πληθυσμούς του ίδιου είδους παρατηρούνται μεγάλες διαφορές στην ποιοτική και στην ποσοτική σύσταση του αιθέριου ελαίου. Οι εξαιρετικά μεγάλες τιμές στην απόδοση του αιθέριου ελαίου (>7 ml/100 gr ξηρού βάρους) βρέθηκαν στην Κρήτη, στην Αμοργό, στο Γύθειο και στη χερσόνησο του Αθου. Τέτοιες υψηλές τιμές δεν βρέθηκαν σε κανένα είδος ρίγανης.
Το αιθέριο έλαιο της ρίγανης χρησιμοποιείται ευρέως στην παραγωγή φαρμάκων
Η δραστική ουσία που περιέχει και εμφανίζει τις περισσότερες φαρμακευτικές ιδιότητες είναι η καρβακρόλη , στην οποία αποδίδονται οι παρακάτω βιολογικές δράσεις: αντιαθηροσκληροτική, αλλεργιογόνος, αναισθητική, αντιαλτσχάιμερ, αντιδιουριτική, αντιβακτηριδιακή, αντισηπτική, αντιφλεγμονώδης, αντιοξειδωτική, αντισπασμοδική, εντεροχαλαρωτική, αρωματική, μυκητοκτόνος, νηματοδοκτόνος, αντιρευματική κ.α.