Ρένα Ρώσση Ζαΐρη: «Επιλέγω ένα ευχάριστο τέλος γιατί η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία»

Το «Βαθύ Γαλάζιο» κυκλοφόρησε για πρώτη φορά πριν από οκτώ χρόνια κι είναι το τρίτο μυθιστόρημα από τα δώδεκα συνολικά που έχει γράψει μέχρι σήμερα η συγγραφέας. Είναι ένα από τα βιβλία της, που αγαπάει πολύ γιατί προσπαθεί να παλέψει με τις ανθρώπινες αδυναμίες και τα σκαμπανεβάσματα της ψυχής μας. Παράλληλα, αυτή τη περίοδο είναι ιδιαίτερα χαρούμενη καθώς το ελληνικό και κυπριακό κοινό έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει την τηλεοπτική εκδοχή του δημοφιλούς βιβλίου της «Δίδυμα Φεγγάρια», το οποίο διαπραγματεύται μία αληθινή ιστορία. Και τα δύο βιβλία της Ρένας Ρώσση Ζαΐρη κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.  

Από τον Άγγελο Γεραιουδάκη

Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης σας για το νέο σας βιβλίο που έχει τίτλο «Βαθύ Γαλάζιο»;

Για να ξεκινήσω το ταξίδι, χρειάζομαι μια πρόταση, μια ιδέα. Παρέα με τους ήρωες βιώνω καταστάσεις, γίνομαι κομμάτι τους. Προσπαθώ να ζωντανέψω συναισθήματα, να καταθέσω την ψυχή μου. Ό,τι κι αν γράφω, αφετηρία έχω την εποχή που ζω και τις ανάγκες της. Θέτω πάντοτε έναν στόχο. Που αποτελεί την πηγή της έμπνευσής μου. Αυτή τη φορά ήθελα να παλέψω με το συναίσθημα της κακοποίησης, της απόρριψης, της προδοσίας. Να μιλήσω για την ιδιαιτερότητα της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης, να  φέρω αντιμέτωπους τους ήρωές μου με τις ευθύνες και τα λάθη τους. Να απογυμνώσω την ψυχή τους. Να σταθώ στα γονεϊκά λάθη, στη σκληρή ζωή στην επαρχία, στα στερεότυπα…

Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο τίτλο;

Σε αυτό το μυθιστόρημα πάλεψα να ταξιδέψω σε θάλασσες που τόσο πολύ αγαπώ, σε λόγια του λατρεμένου Ελύτη. Στον ίδιο τον ουρανό και τη θάλασσα της Ελλάδας, στο βαθύ γαλάζιο της ίδιας της ύπαρξής μας. Και έτσι η ηρωίδα μου απέκτησε βαθιά γαλάζια μάτια, κάτι που παίζει σπουδαίο ρόλο σε όλες τις ανατροπές που γίνονται μέσα στο βιβλίο.

Στο βιβλίο σας ένα από τα θέματα που διαπραγματεύεστε είναι η παιδική κακοποίηση. Ένα κοινωνικό φαινόμενο, στο οποίο αρκετοί άνθρωποι σιωπούν. Γιατί πιστεύετε ότι γίνεται κάτι τέτοιο;

Δεν μπορώ ούτε να το διανοηθώ. Κι όμως υπάρχουν γονείς που γνωρίζουν και σιωπούν. Κύρια έγνοια τους, κυρίως στις μικρές κοινωνίες, είναι να μη μαθευτεί τίποτα προς τα έξω. Πιστεύουν πως το στίγμα θα είναι βαρύ, φέρονται εγωιστικά. Αναρωτιέμαι κι εγώ. Πώς είναι δυνατόν να γίνεται κάτι τέτοιο; Κι όμως. Η μητέρα της ηρωίδας μου, σιωπούσε για το προσωπικό της συμφέρον. Αχ, δεν έχω λόγια για κάτι τέτοιες κακουργηματικές συμπεριφορές που καταστρέφουν όχι μόνο το κορμί, μα και την ψυχή του παιδιού. Είναι σαν να εγκληματούν και οι ίδιοι. Περισσότερο από τους δράστες. Είναι συνεργοί στη συναισθηματική κατακρεούργηση ενός αθώου πλάσματος.

Αρκετά συχνά επιλέγουμε να εξορκίσουμε τους φόβους μας μέσα από αμυντικούς μηχανισμούς. Γιατί πιστεύετε ότι φοβόμαστε τόσο πολύ να αναμετρηθούμε με την πραγματικότητα και επιλέγουμε να είμαστε δυστυχισμένοι;

Με τον μηχανισμό της άρνησης και της απώθησης προσπαθούμε να εξορκίσουμε διάφορα τραγικά γεγονότα της ζωής μας. Τότε που τα όνειρα μετατρέπονται σε εφιάλτη. Θέλοντας και μη ερχόμαστε ξανά αντιμέτωποι με την πραγματικότητα, αφού όμως έχουμε τραυματίσει ψυχικά τον εαυτό μας και τους γύρω μας. Η Αλίκη, η ηρωίδα μου, επέλεξε το ψέμα και την αυτοκαταστροφή για να μην πληγώσει τον άνθρωπο που αγαπούσε. Οι συγκυρίες της ζωής την οδήγησαν να συμπεριφερθεί έτσι. Όλοι όμως μπορούμε να επιλέξουμε να είμαστε ευτυχισμένοι και να παλέψουμε γι’ αυτό. Αρκεί να μας έχουν μάθει τι σημαίνει αγάπη, αρκεί να αγαπάμε και να σεβόμαστε τον εαυτό μας.

Συνήθως τις ιστορίες των βιβλίων σας κλείνετε με ένα χαρούμενο τέλος. Στη πραγματικότητα όμως οι ανθρώπινες σχέσεις σπάνια καταλήγουν σε «happy end». Εσείς γιατί επιλέγετε αυτό το τρόπο;

Η ζωή δεν είναι παράδεισος, μπορούμε όμως να ζωγραφίσουμε τον δικό μας παράδεισο, όπως είπε ο μοναδικός, Νίκος Καζαντζάκης. Υπάρχουν όλες οι σκοτεινές μορφές της ζωής στα μυθιστορήματά μου. Προσπαθώ να θίξω πονεμένα, καίρια θέματα. Υπάρχουν ηρωίδες με ελαφρά μορφή αυτισμού, ηρωίδες που φτάνουν μέχρι και στο έγκλημα, που καταζητούνται από την αστυνομία, που ανήκουν σε οργανώσεις, που έχουν κακοποιηθεί σωματικά και συναισθηματικά. Είναι γυναίκες που χρειάζεται να παλέψουν για να διεκδικήσουν το κομμάτι ουρανού που τους αναλογεί. Επιλέγω ένα «καλό» τέλος, γιατί η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία. Και θέλω να κλείνει κάθε βιβλίο μου με ένα χαμόγελο στα χείλη.

Πώς νιώθετε που ένα από τα βιβλία σας μεταφέρεται στην τηλεόραση;

Είναι τιμή για μένα που το διάλεξαν. Ήταν ένα όνειρο, που έγινε πραγματικότητα! Δε δίστασα να πω το «ναι», όταν έμαθα τα ονόματα των συντελεστών. Με τη σύμφωνη γνώμη των εκδόσεων Ψυχογιός, στις οποίες έχω την τιμή να ανήκω. Οφείλω πολλά στην Κύπρο. Πηγαινοέρχομαι χρόνια σε εκδηλώσεις για τα βιβλία μου. Τη λατρεύω. Παράξενο, αλλά χωρίς να είναι πατρίδα μου, τη νιώθω έτσι. Φταίει άραγε η  ψυχή της, η γλώσσα της; Ή εκείνο το χαμόγελο στα μάτια των ανθρώπων της που σε καλοδέχονται από την πρώτη στιγμή, που φαντάζουν να έχουν έτοιμο το φιλί στα χείλη; Μου έχει προσφέρει τόσες χαρές. Την έχω υμνήσει στο βιβλίο μου, «Στην αγκαλιά του ήλιου». 

Η ιστορία τι διαπραγματεύεται; 

Μια αληθινή ιστορία έρωτα και μίσους, που μου διηγήθηκε η γιαγιά μου. Την ιστορία της ζωής της καλύτερής της φιλενάδας, το μοιραίο της λάθος. Αγάπησε ένα παλικάρι, η φιλενάδα της, έμεινε έγκυος, απέκτησε δίδυμα κοριτσάκια. Αμέσως μετά τη γέννα όμως, αναγκάστηκε να «πουλήσει» το ένα της παιδί. Κάποτε οι δύο αδελφές, τα Δίδυμα Φεγγάρια, θα ανταμώσουν. Η αλήθεια θα λάμψει και θα είναι αδυσώπητη, τρομαχτική. Η ίδια η ζωή με τα απρόσμενα γεγονότα της, θα υποχρεώσει τους ήρωες να κοιτάξουν κατάματα το τραυματικό παρελθόν τους. Με έναν τρόπο ανατριχιαστικό. Με ένα τρόπο αντάξιο της ίδιας της, της φαντασίας.

Τι ξεχωριστό θεωρείτε ότι έχουν τα «Δίδυμα φεγγάρια» και επιλέχθηκαν να γίνουν σίριαλ;

Τα «Δίδυμα Φεγγάρια», ένα βιβλίο που μιλάει για την ανάσα του Θεού πάνω στη Γη, τον έρωτα, άρχισαν να ταξιδεύουν στο μονοπάτι της αγάπης των αναγνωστών μου, από την πρώτη στιγμή που βρέθηκαν στα ράφια των βιβλιοπωλείων. Η αγάπη τους ήταν που τα ανέβασε στις πρώτες θέσεις των best seller, τα βράβευσε, με το «Βραβείο Κοινού», η αγάπη τους έγινε η αιτία να μεταφερθούν στην τηλεόραση. Ίσως γιατί διαπραγματεύονται μια αληθινή ιστορία. Ίσως γιατί τη ζωή και τα τερτίπια της δεν μπορεί να τη συναγωνιστεί κανένας, ούτε ο πιο ευφάνταστος συγγραφέας.

Το βιβλίο σας αφηγείται μία αληθινή ιστορία. Τι ήταν αυτό που σας δυσκόλεψε περισσότερο στη συγκεκριμένη περίπτωση; 

Δεν υπάρχει μυθιστόρημά που να μην περιέχει κομμάτια της ζωής μου, λόγια ανθρώπων που αγαπώ, πράξεις κι ακούσματα που πίστευα πως έχω ξεχάσει στο διάβα της ζωής. Όμως πως ένα από τα δυσκολότερα, είναι τα «Δίδυμα Φεγγάρια». Γιατί έπρεπε να «μιλήσω» για την αληθινή ιστορία μιας γυναίκας που έκανε το μοιραίο λάθος να πουλήσει το ένα της παιδί. Να γίνω ένα με κείνη, να κατανοήσω τις πράξεις της,  να τη συγχωρήσω. Και εγώ και οι αναγνώστες μου. Είναι τόσες οι ίντριγκες, τόσες πολλές οι ανατροπές! Ήταν βαρύ φορτίο στους ώμους  μου, καθώς κρατούσα στα χέρια μου τον μίτο της Αριάδνης και προσπαθούσα να ξεφύγω από έναν λαβύρινθο πλημμυρισμένο βάσανα και λάθη.

Τι ήταν αυτό που αγαπήσατε περισσότερο από τα βιβλία σας «Βαθύ γαλάζιο» και «Δίδυμα φεγγάρια»;

Όταν έγραφα τα «Δίδυμα Φεγγάρια», η γιαγιά μου, ήταν δίπλα μου. Όλοι οι άνθρωποι που λατρέψαμε και έχουν «ταξιδέψει» μακριά μας, είναι δίπλα μας. Με συμβούλευε. Με διόρθωνε. Δάκρυζε παρέα μου. Το λάτρεψα αυτό. Και στο «Βαθύ Γαλάζιο» αγάπησα την ηρωίδα του. Που κατάφερε να βγει νικήτρια, έμαθε να αγαπάει τον εαυτό της, στάθηκε σωστή μάνα, παρόλο τα αρνητικά της πρότυπα, ανακάλυψε την αληθινή αγάπη και πάλεψε με κάθε ίνα της ύπαρξής της γι’ αυτή.

Η αγάπη στη ζωή σας τι ρόλο παίζει; Έχετε νιώσει μέχρι στιγμής ότι έχετε αγαπηθεί, αλλά και αγαπήσει;

Πάλεψα παρέα με τους ήρωές μου, σε πολλά μυθιστορήματα να καταλάβω τον λόγο της ύπαρξής μας. Αναρωτήθηκα γιατί ερχόμαστε σε αυτό τον κόσμο. Κατέληξα στον μονόδρομο της αγάπης. Γεννιόμαστε για να δώσουμε και να πάρουμε αγάπη.  Γιατί είναι ο μοναδικός δρόμος της ζωής. Μου έλειψε η αγάπη, όταν ήμουν μικρούλα, έχασα μωρό ακόμα τη μητέρα μου. Όμως πάλεψα για να την κατακτήσω. Και ναι, μπορώ να πω πως έχω αγαπήσει, με έχουν αγαπήσει. Τα παιδιά μου, ο άντρας μου, τα παιδιά που συνάντησα στην καριέρα μου ως παιδαγωγός, οι συνεργάτες μου, οι αναγνώστες μου. Με φωνάζουν «Ρένα της καρδιάς τους!» Η συναισθηματική ανταπόκρισή τους είναι δώρο ζωής, είναι δώρο Θεού!