"Καρότο ή μαστίγιο" το κοινωνικό πείραμα ενός Έλληνα καθηγητή στις ΗΠΑ

Πρόκειται για τον Vassilis Dalakas (Βασίλης Δαλάκας) που είναι καθηγητής marketing στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια San Marcos, ο οποίος, σύμφωνα με τον Independent, παρουσίασε πρόσφατα τα ευρήματα του κοινωνικού πειράματος που έκανε στους φοιτητές του.
Ο καθηγητής είχε δύο τμήματα φοιτητών. Και στα δύο τμήματα τους ανακοίνωσε πως κατά τη διάρκεια του εξαμήνου θα τους έκανε 5 τεστ και διαγωνίσματα και αν τα πήγαιναν καλά θα έπαιρναν έναν πόντο για κάθε τεστ. Όμως στο ένα τμήμα είπε στους μαθητές του, πως αν κατάφερναν να συγκεντρώσουν 5 πόντους θα είχαν το δικαίωμα στο τέλος του εξαμήνου να μην δώσουν το υποχρεωτικό τελικό διαγώνισμα, ενώ στο άλλο τμήμα τους είπε πως το τελικό διαγώνισμα είναι προεραιτικό για όλους, αλλά για όσους δεν κατάφερναν να συγκεντρώσουν 5 πόντους, το τελικό διαγώνισμα για αυτούς θα ήταν υποχρεωτικό.

Ο καθηγητής διαπίστωσε πως στο πρώτο τμήμα (τα μέλη του οποίου πίστευαν πως το τελικό διαγώνισμα είναι υποχρεωτικό για όλους) μόνο το 43% των φοιτητών κινητοποιήθηκε για να κατακτήσει τους 5 πόντους, ενώ στο δεύτερο τμήμα (που πίστευαν πως το τελικό διαγώνισμα είναι προαιρετικό) το 82% σημείωσε καλύτερες επιδόσεις κατά τη διάρκεια του εξαμήνου.

Ο Vasilis Dalakas εξηγεί πως αυτό συμβαίνει γιατί ο φόβος απώλειας ενός κεκτημένου είναι πάντα πιο ισχυρός από το κίνητρο κατάκτησης νέων προνομίων. Μάλιστα το εξηγεί με ένα απλό παράδειγμα: σκέψου πως έχεις ξεχάσει ένα χαρτονόμισμα 20 ευρώ στην τσέπη ενός ρούχου σου και ξαφνικά το βρίσκεις ύστερα από καιρό - η χαρά που θα βιώσεις δε θα είναι το ίδο έντονη ως συναίσθημα με αυτό που θα βιώσεις αν ξαφνικά χάσεις 20 ευρώ.

Τα πορίσματα του καθηγητή Dalakas παρουσιάστηκαν στο  The Conversation, και έρχονται να ενισχύσουν ευρύματα άλλων κοινωνικών ερευνών που αποδεικνύουν πως οι άνθρωποι έχουν την τάση να αποφεύγουν πιθανες τιμωρίες ή επικίνδυνες καταστάσεις, ενώ η έννοια των βραβείων και της επιβράβευσης δεν συνδέεται στον εγκέφαλο των ανθρώπων με συναισθήματα τόσο ισχυρά όσο η αίσθηση του κινδύνου ή του φόβου και για αυτό δεν τον κινητοποιούν με την ίδια ένταση.
Άρα στην ερώτηση καρότο ή μαστίγιο πολλοί ερευνητές επιλέγουν το μαστίγιο ως πιο ισχυρό μέσο κινητοποίησης.