Βελονισμός: Μάθε τα πάντα για αυτή την πανάρχαια μέθοδο θεραπείας

Κατά καιρούς ο Βελονισμός χαρακτηρίστηκε σαν φάρσα, μαύρη μαγεία, θεραπεία με υποβολή και άλλα πολλά. Δεν είναι όμως τίποτα από όλα αυτά.O βελονισμός είναι σήμερα ένα πλήρες σύστημα θεραπείας και διαγνωστικής που μελετάτε και αναπτύσσετε σε ολόκληρο τον κόσμο. Είναι μια μέθοδος που γεννήθηκε εδώ και  5 χιλιάδες χρόνια περίπου, πολύ πιο πριν από τα γραπτά μνημεία του ανθρώπου, μαζί με τους μυθικούς αυτοκράτορες της Κινάς. Αφού πέρασε την δοκιμασία του χρόνου, διατηρήθηκε, αναγνωρίστηκε και εξακολουθεί να εφαρμόζετε  σε μορφή που ουσιαστικά δεν διαφέρει από την πρωταρχική. Σήμερα το ενδιαφέρον για τον βελονισμό μεγαλώνει συνεχώς σε ολόκληρο τον κόσμο. Η μέθοδος κερδίζει γρήγορα την αναγνώριση γιατρών όλων των ειδικοτήτων και ανοίγει νέους δρόμους στην προσπάθεια για  καλύτερη κατανόηση της λειτουργίας του ανθρώπινου οργανισμού.  Συμβάλλει επίσης και στην εξεύρεση νέων πιο αποτελεσματικών μεθόδων θεραπείας

Η επιστήμη σήμερα δεν έχει ακόμα πλήρη απάντηση στην ερώτηση που και πως εμφανίστηκε για πρώτη φορά ο βελονισμός. Η παράδοση συνδέει την εμφάνιση του με 2 αρχαίους Κινέζους θεούς οι οποίοι τον έμαθαν στους ανθρώπους. Γίνονται ακόμα υποθέσεις ότι πιθανόν να εμφανίστηκε τυχαία όταν παρατηρήθηκε ότι μερικά τραύματα η τρυπήματα σε ορισμένα μέρη του σώματος ιδιαίτερα κατά την διάρκεια του τελετουργικού μακιγιαζ βοηθούσαν στην ανάρρωση από κάποιες ασθένειες η την εξαφάνιση του πόνου

Μια άλλη θεωρεία συνδέει τα πρώτα βήματα στην εξέλιξη του βελονισμού με τα βουδιστικά μοναστήρια του Θιβέτ και του Νεπάλ μέσα στα οποία η κουλτούρα ήταν αρκετά ψηλή για την εποχή εκείνη.Απο εκεί η μέθοδος μεταφέρθηκε στην Κινά όπου αναπτύχτηκε κατά την διάρκεια χιλιετηρίδων. Γύρω στο 300 πχ εκδόθηκε για πρώτη φορά στην Κίνα το αποτελούμενο από 18 τόμους κλασσικό έργο του βελονισμού <Νιε-Τσιν> μέσα στο όποιο οι σοφοί της εποχής ταξινόμησαν όλες τις γνώσεις που υπήρχαν τότε

Αξίζει να αναφερθεί ότι σύμφωνα με το βιβλίο αυτό, για τον ερεθισμό των σημείων χρησιμοποιούσαν κατ` αρχάς μυτερές πέτρες ,αργότερα βελόνες από ξύλο και κόκκαλο ψαριών και μετά βελόνες από μέταλλο που χρησιμοποιούνται μέχρι σήμερα.Γύρω στον 3-4ον αιώνα μ.χ η μέθοδος ξαπλώθηκε και σε άλλες χώρες της ανατολής όπως η Ιαπωνία,Βιετνάμ,Κορέα οι οποίες συνέβαλαν επίσης στην ανάπτυξη της

Στην Ευρώπη ο βελονισμός εμφανίζετε τον 16ον αιώνα όταν στην Γρενόπλη για πρώτη φορά εκδόθηκε το βιβλίο <τα μυστικά της ανατολίτικης ιατρικής>.Λιγο αργότερα η μέθοδος άρχισε να χρησιμοποιείτε στην Γαλλία,Ολλανδία,Ιταλία χωρίς όμως ιδιαίτερη επιτυχία λογω έλλειψης βασικών γνώσεων.Πιο πλατιά διάδοση και ανάπτυξη ο Βελονισμός παίρνει στη Γάλλια τέλος του 19ου αρχές του20ου αιώνα όπου ιδρύεται το 1ο επιστημονικό κέντρο ερευνών και εκδίδετε το πρώτο ειδικό πρόγραμμα προετοιμασίας για γιατρούς.

 Σήμερα η πλατιά εξάπλωση του Βελονισμού οδήγησε στο να δημιουργηθούν σε πολλές χώρες επιστημονικά κέντρα για έρευνες που συμβάλλουν σημαντικά στην περαιτέρω ανάπτυξη της μεθόδου. Από το 1945 λειτούργει διεθνής οργάνωση Βελονισμού με έδρα το Παρίσι στην όποια συμμετέχουν πολλές χώρες μεταξύ των οποίων η Γάλλια, Ρωσία, Ιαπωνία, Κίνα, Γερμανία, ΗΠΑ κ.α. Εκδίδονται ειδικά περιοδικά, οργανώνονται διεθνή σεμινάρια και παγκόσμια συνέδρια.                                    

Η γρήγορη εξάπλωση του Βελονισμού οφείλεται πρώτα απ` ολά στην αποτελεσματικότητα τού, την πρακτικά ακίνδυνη εφαρμογή του από ειδικά εκπαιδευμένους γιατρούς και στην ικανότητα του όχι μόνο να αντικαθιστά, αλλά και να συμπληρώνει άλλες μεθόδους φαρμακευτικής θεραπείας ελαττώνοντας αρκετά τις δόσεις των φαρμάκων που χρειάζεται ο ασθενής.Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σήμερα που το πρόβλημα της φαρμακευτικής υπερπλήρωσης του οργανισμού και των παρενεργειών βγαίνει στο πρώτο πλάνο.Ο Βελονισμός χρησιμοποιείτε σήμερα όχι μόνο για θεραπεία διαφόρων ασθενειών αλλά και σαν επιπροσθετη διαγνωστική μέθοδος με την βοήθεια της έρευνας των σφυγμών και του ηλεκτροβελονισμού.Γίνονται επίσης αποφασιστικά βήματα προς την κατεύθυνση της επιστημονικής εξήγησης των μηχανισμών επίδρασης του Βελονισμού πάνω στις λειτουργίες του οργανισμού.

H ανάπτυξη των θεωρητικών βάσεων πάνω στις οποίες στηρίχτηκε ο Βελονισμός συνδέεται άμεσα με τις φιλοσοφικές θεωρίες της εποχής εκείνης. Οι αρχαίοι Κινέζοι φιλόσοφοι- γιατροί έβλεπαν τον άνθρωπο σαν ένα αναπόσπαστο μέρος της φύσης και του σύμπαντος μαζί με το όποιο σχηματίζει ένα αρμονικό σύνολο. Σαν τέτοιος ο άνθρωπος στην αντίληψη τους λειτουργεί κάτω από την επίδραση των ίδιων νόμων που διέπουν το σύμπαν και πάνω του επιδρούν το κλίμα, οι εποχές του έτους, ο ήλιος η σελήνη και οι μεταβολές στο σύμπαν γενικά.

Ο πρώτος θεμελιώδης  νόμος που διέπει την λειτουργία του σύμπαντος ,την ζωή και αποτελεί την βάση της δημιουργίας, σύμφωνα με την κινέζικη φιλοσοφία, είναι ο νόμος των δυο μεγάλων αντιθέσεων Γιαν και Ιν. Οι δυο αυτές αρχές δεν είναι μόνο αντίθετες ,ταυτόχρονα συνυπάρχουν είναι αλληλοεξαρτώμενες και καθορίζουν η μια την ύπαρξη της άλλης. Μόνες τους, ξεχωριστά δηλ, το απόλυτο Ιν και το απόλυτο Γιαν δεν συναντώνται ποτέ. Γιαν και Ιν στην Κινέζικη φιλοσοφία είναι το συμβολικό όνομα των εκατομμυρίων αντιθέσεων που συνθέτουν τον κόσμο ,την ζωή γύρω μας. Εκφράζουν τις δυο πλευρές ενός αντικειμένου, το καλό και το κακό, την κίνηση και την ηρεμία το φως και το σκοτάδι, την ζέστη και το κρύο, τον ουρανό και την Γή, τον  άνδρα και την γυναίκα.

Ο άνθρωπος σαν συστατικό στοιχείο του σύμπαντος λειτούργει σαν οργανισμός κάτω από την επίδραση του νόμου των μεγάλων αντιθέσεων. Όλες οι λειτουργίες του ανθρωπινού  οργανισμού είναι αλληλοεξαρτώμενες με επιδράσεις κατασταλτικές και υποστηρικτικές έτσι που ο ανθρωπινός οργανισμός να ξεπροβάλλει σαν ένα δεμένο αλληλοεξαρτώμενο σύνολο. Σαν αποτέλεσμα η λειτουργία του κάθε οργάνου δεν μπορεί ποτέ να εξετάζετε σαν κάτι το ξεχωριστό γιατί βρίσκετε σε άμεση εξάρτηση από την λειτουργιά των άλλων συστημάτων του οργανισμού. Σύμφωνα με αυτή την λογική και οι θεραπευτικές επιδράσεις του Βελονισμού μπορούν να είναι άμεσες, πάνω στο όργανο που υποφέρει, αλλά και έμμεσες μέσω των οργάνων με τα όποια συνδέεται, π.χ μπορούμε να καλυτερεύσομε την λειτουργιά της καρδίας επηρεάζοντας θετικά την λειτουργία του συκωτιού η των νεφρών. Αυτές οι αλληλοεξαρτήσεις στην λειτουργία των διαφόρων οργάνων επαληθεύονται σήμερα και από την σύγχρονη ιατρική.

Θεραπευτικοί μηχανισμοί

Συμφώνα με την παραδοσιακή θεωρία του Βελονισμού η κατάσταση υγείας του ανθρώπινου οργανισμού εξασφαλίζετε από την ενέργεια Τσιή η όποια κυκλοφορεί μέσα σε συγκεκριμένα κανάλια, μεσημβρινούς πάνω και μέσα στο ανθρώπινο σώμα. Εχομε 12 βασικούς μεσημβρινούς ο καθένας από τους οποίους αντιστοιχεί σε ένα συγκεκριμένο όργανο η λειτουργία. Μέσω αυτών των μεσημβρινών κινείται η ενεργεία ξεκινώντας από τον μεσημβρινό των πνευμόνων, για να κατάληξη πάλι εκεί μέσα σε 24 ώρες αφού πέραση από όλα τα αλλά όργανα συνδέοντας τα σε ένα ενιαίο σύνολο .Η ενέργεια Τσιη αποτελείτε από 2 διαφορετικά είδη ενέργειας την ενέργεια Γιαν και την ενέργεια Ιν οι οποίες πρέπει να βρίσκονται σε μια κατάσταση ισορροπίας. Οταν αυτή η ισορροπία χαλάσει σαν αποτέλεσμα της επίδρασης μιας παθογόνου αιτίας π.χ άγχος δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για να εκδηλωθεί μια ασθένεια ανάλογα με το σημείο που παρουσιάστηκε η δυσαρμονία. Σημασία για την εμφάνιση διαφόρων ασθενειών έχει και η κανονική ροη αυτής της ενεργείας μέσα σε κάθε μεσημβρινό.

Κατά μήκος αυτών των μεσημβρινών υπάρχουν βιοενέργεια σημεία, η παρουσία των οποίων έχει επιβεβαιωθεί από την σύγχρονη ιατρική τα όποια μας επιτρέπουν να επηρεάσομε το ενεργειακό σύστημα του οργανισμού. Οι έρευνες  έχουν διαπιστώσει ότι στην επιφάνια αυτών των σημείων η ηλεκτρική τάση είναι πιο χαμηλή. Επίσης  ο μεταβολισμός  είναι αυξημένος και είναι πλούσια σε νευρικές καταλήξεις που τα συνδέουν μέσω του Κεντρικού Νευρικού συστήματος με συγκεκριμένα όργανα του σώματος.

Οσον αφορά τους  μηχανισμούς που ενεργοποιούνται μέσα στο ανθρώπινο σώμα για να αντιμετωπιστεί μια ασθένεια όταν ο θεραπευτής ερεθίσει τα διάφορα σημεία με τις λεπτές σαν τρίχα βελόνες του η’ με άλλες σύγχρονες μεθόδους πχ ηλεκτροβελονισμός η`λέιζερ δεν υπάρχει ακόμα οριστική απάντηση. Σύμφωνα με την κλασσική θεωρεία ερεθίζοντας τα σημεία με την μέθοδο ‘Μπου` που σημαίνει προσθέτω η την μέθοδο ‘Τσέ που σημαίνει αφαιρώ ενέργεια επιδρούμε πάνω στο ενεργειακό σύστημα του οργανισμού και το βοηθούμε να ξεπεράσει μια ανωμαλία στην ροη της ενεργείας Τσιή, η μιαν δυσαρμονία μεταξύ της ενεργείας Γιαν και Ιν που δημιουργήθηκε λόγω της επίδρασης μιας παθογόνου αιτίας με αποτέλεσμα την εμφάνιση κάποιας ασθένειας.

 Από τις σύγχρονες θεωρίες αξίζει ν` αναφερθούν η θεωρία του Bahman που συνδέει τις έννοιες Γιαν και Ιν με την λειτουργία  του Συμπαθητικού και Παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος. Η  αγγειοδιασταλτική θεωρεία του Smith σύμφωνα με την όποια ερεθίζοντας τα σημεία επιτυγχάνομαι  καλυτέρευση της κυκλοφορίας του αίματος και των τροφικών λειτουργιών στα διάφορα όργανα και η θεωρεία των Pomeran και Martini που συνδέει το θεραπευτικό αποτέλεσμα με την έκκριση διαφόρων δραστικών ουσιών των οποίων αυξάνεται η ποσότητα η` παρουσιάζονται στο αίμα όπως η ισταμίνη, η ανδρεναλινη, η ενδορφίνη,κ.α που έχουν πολυδιάστατη επίδραση στον οργανισμό πχ η ενδορφίνη είναι δεκάδες φορές πιο δυνατή από  την μορφίνη και πιστεύεται ότι έκκριση της είναι ένας από τους μηχανισμούς καταπολέμησης του πόνου.               

Οι θεωρίες αυτές γεννιόντουσαν σταδιακά παράλληλα με την εξέλιξη της επιστημονικής έρευνας και πιστεύετε ότι καλύπτουν μόνο μέρος της πολύπλευρης αντίδρασης του οργανισμού στον ερεθισμό των βιοενεργειών σημείων. Σήμερα πρωταρχική σημασία δίνουν στην αντίδραση του νευρικού συστήματος , τόσο των περιφερικών αυτόνομων μηχανισμών του συμπαθητικού και παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος ,όσο και των κεντρικών μηχανισμών των υπεύθυνων για τον έλεγχο και την λειτουργία των οργάνων με τα οποία συνδέονται. Οσα δε αναφέρθηκαν προηγουμένως είναι συστατικά μέρη της αντίδρασης του οργανισμού που εξελίσσετε σταδιακά.

Ο Βελονισμός σήμερα είναι μια μέθοδος που αναπτύσσεται γρήγορα εξαπλώνετε και εμπλουτίζετε με νέες μεθόδους που αυξάνουν την αποτελεσματικότητα του και τις δυνατότητες θεραπείας .Μερικές από αυτές είναι 1]Η επίδρασης πάνω στα βιοενεργά σημεία με λέιζερ η οποία αποδείκτικε εξ` ίσου αποτελεσματική με την κλασσική μέθοδο ερεθισμού των σημείων με βελόνες.2]Ο ηλεκροβελονισμός. Χρησιμοποιούνται χαμηλής τάσης ρεύματα διαφόρων μορφών με την βοήθεια των οποίων ενεργοποιούνται τα διάφορα σημεία και επιτυγχάνετε το θεραπευτικό αποτέλεσμα.

΄           Ο Βελονισμός είναι μια πλήρης μέθοδος διάγνωσης και θεραπείας πρακτικά όλων των προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος. Υπάρχουν όμως τομείς που είναι πιο αποτελεσματικός από άλλους.  Σύμφωνα με την εμπειρία της κλασσικής, Δυτικής ιατρικής τα καλλίτερα αποτελέσματα παρατηρούνται:

1] Στην θεραπεία προβλημάτων του μυοσκελετικού συστήματος, π.χ πόνοι στην πλάτη, τον αυχένα, αυχενικό σύνδρομο, ισχιαλγίες, τενοντίτιδες

2]Αλλεργίες, ιδιαίτερα αλλεργικές δερματίτιδες

3]Ανχος, κρίσεις πανικού, ημικρανίες, αντιδραστική κατάθλιψη

4]Βοηθά στην καταπολέμηση του καπνίσματος μειώνοντας την ένταση των συμπτωμάτων  στέρησης και την επιθυμία

5]Βοηθά επίσης στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας αυξάνοντας την ένταση του μεταβολισμού και μειώνοντας την όρεξη.

                                                                                                Δρ Πανίκος Όξινος

                                                                                                Ψυχίατρος-Βελονιστής